Doç. Dr. İlker Kiriş
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı
Varislerin yol açtığı yakınmaların arasında belki de en korkulanı varis kanamasıdır. Varis kanaması genellikle yüksek basınçlı ve fışkırır tarzda bir kanama olduğu için durdurulması zordur.
Hasta ve yakınlarını haklı olarak oldukça endişelendiren bu kanama bir tıbbi acil durumdur. Varis kanaması durumunda hemen en yakın hastanenin acil servisi ya da varislerinizle ilgilenen doktorunuza başvurmalısınız. Bu yazıda varis kanamasının nedenleri ve oluştuğunda neler yapmanız gerektiği ile ilgili bilgiler bulabilirsiniz.
Bacaklarda toplardamarlarda kan akışı normalde aşağıdan yukarıya ve yüzeyselden derine doğrudur. Yani yer çekimi etkisinin tersi doğrultuda bir kan akışı vardır. Toplardamarların içindeki kapakçıklar kanın geriye doğru kaçmasını önleyerek sağlıklı dolaşıma katkıda bulunur. İleri yaş, genetik, obezite, hamilelik gibi çeşitli faktörlerin etkisiyle bu kapakçıklar bozulduğunda ve görevlerini yerine getiremediklerinde kan geriye doğru kaçmaya (venöz reflü) başlar. Toplardamarlar içindeki kan miktarı ve basınç artar. Toplardamar yetmezliği (venöz yetmezlik), toplardamar içi yüksek kan basıncı (venöz hipertansiyon) ve sonuçta varisler gelişir. Venöz hipertansiyon, varislerin neden olduğu yakınmalar ve cilt değişikliklerinin asıl sorumlusudur.
Varisler cilt yüzeyine oldukça yakın oldukları için çarpma ya da kesiklere açık durumdadırlar. Ayrıca, varislerin içerisinde göllenmiş olan kan yüksek basınçtadır. Bacağınızı sehpaya çarpmanız ya da sıcak bir duş sırasında hafifçe sürtmeniz bile varisin aniden patlaması ve kanamasına yol açabilir. Varislerin içinde oldukça fazla miktarda kan bulunduğundan kanama fışkırır tarzda ve şiddetli olabilir. Başka sağlık sorunlarınız için pıhtı önleyici ilaç kullanıyorsanız kanamayı durdurmakta çok zorlanabilirsiniz. Bazı durumlarda cilt bütünlüğü bozulmadan varis kanaması oluşabilir. Bu durumda cilt altı kanama nedenli morluk görülebilir. Bu kanama miktarı fazla olursa şiddetli ağrı, baş dönmesi ve bayılma hissi bile gelişebilir.
Varis kanaması oluştuğunda, acil tıbbi yardım almadan önce, kanayan varis üzerine bir havlu ya da eğer varsa gazlı bez ile bastırın. Bacaklarınızı kalp seviyesi üzerinde tutun. Kanayan varisiniz üzerinde bir süre basınç uygulayarak kanamanın durmasını sağlayabilirsiniz. Kanama dursa bile tekrar oluşabileceği için hala tıbbi yardıma gereksiniminiz vardır. Zaman kaybetmeden, varisleriniz ile ilgilenen doktorunuza ya da bir hastanenin acil servisine başvurarak öncelikle kanamanın durdurulması konusunda yardım almalısınız.
Varis kanaması olan hastanın bir Kalp ve Damar Cerrahisi doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekir. Kanamanın durdurulması sonrası hasta ile yakınmaları konusunda konuşulur ve tıbbi öyküsü alınır. Bacak toplardamar ultrasonografi incelemesi yapılır. Genellikle eşlik eden ciddi toplardamar yetmezliği saptanabilir. Tüm bu bulgular eşliğimde doktorunuz size uygun tedavi yöntemini belirleyecektir. Olası tedavi yöntemleri arasında damar içi lazer, damar içi radyofrekans, tıbbi yapıştırıcı yöntemi ya da skleroterapi yer alır.
Sonuç olarak, varisler çoğu zaman bacak toplardamarlarınızın ideal şekilde çalışmadığına ve altta yatan toplardamar yetmezliğine işaret eden önemli bir bulgudur. Varis kanaması, oluştuğunda hasta ve yakınları için oldukça endişe ve korku verici bir durumdur. Varis kanamanız oluştuysa ya da geç iyileşen bacak yaralarınız varsa bir doktora başvurmayı geciktirmeyin.
Hepinize sağlıklı ve mutlu günler dilerim.