Doç. Dr. İlker Kiriş
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı
Skleroterapi ya da halk arasında bilinen adıyla ‘köpük tedavisi’ özellikle bacaklardaki ince varislerin estetik tedavisi için uygulanan bir yöntemdir. Tedavinin asıl amacı ince varislerin neden olduğu ve hastayı rahatsız eden kötü görüntünün giderilerek estetik açıdan düzelme sağlanmasıdır. Bunun yanında, skleroterapi ince varislerin bulundukları bölgelerde yol açtıkları yanma hissi, ağrı ve kaşıntıyı da ortadan kaldırabilir.
Skleroterapi, ince varislerin estetik tedavisine ek olarak; yüzeysel toplar damar yetmezliği, köprü damar (perforan ven) yetmezliği, daha önce geçirilmiş varis operasyonu sonrası kalan varislerin tedavisi, varis yarasına yakın bölgelerdeki varisler ve toplar damar kaynaklı doğumsal damar anomalilerinin tedavilerinde de uygulanır.
Skleroterapi, damar kapatıcı özelliği olan bir ilaç ya da kimyasal maddenin ince iğne ucu olan bir enjektör yardımıyla varis damarının içerisine enjekte edilmesidir. Enjeksiyon sonrası kısa sürede işlem yapılan varis damarı kapanır ve zaman içerisinde cilt tarafından emilerek yok edilir. Böylece işlem yapılan ince varisler çok daha az görülür hale gelir ya da yok olur. Skleroterapi tedavi yöntemi için en uygun varisler cilt yüzeyine yakın ince varisler ya da kılcal damar varisleridir.
Skleroterapi öncesinde hasta bir Kalp ve Damar Cerrahisi uzman doktoru tarafından görülür. Hastanın yakınmaları ve tıbbi geçmişi konuları karşılıklı konuşulur. Hasta muayene edilir. Ardından bacak toplar damar ultrasonografi "renkli Doppler" incelemesi yapılır. Ultrasonografi incelemesinde, tedavi edilmesi gereken önemli derecede yüzeysel toplar damar yetmezliği (venöz reflü) saptanmaz ise skleroterapi planlanabilir. Eğer ultrasonografi incelemesinde ciddi yüzeysel toplar damar (safen ven) yetmezliği saptanırsa skleroterapi öncesinde tedavi edilmelidir.
Skleroterapi ile varis tedavisi öncesinde hastaya tedavi süreciyle ilgili ayrıntılı bilgi verilmelidir. Tedavinin yaklaşık kaç seans süreceği, maliyeti ve tedavi sonrası öngörülen düzelme oranı konuları hastaya anlatılır. Hastadan yazılı ve imzalı skleroterapi onam formu alınır. Hastanın bacaklarının standart tıbbi fotoğrafları çekilir. Bu fotoğraflar hastanın kimliği belli olmayacak şekilde, ön, arka, sağ yan ve sol yan pozlarda çekilir. Ayrıca özellikle sorunlu bölgelere odaklanmış fotoğraflar çekilir. Bu fotoğraflar tamamen ve sadece tıbbi dokumentasyon amaçlı olup hasta arşivinde saklanır.
Skleroterapi ile varis tedavisi iki şekilde yapılabilir. Birinci yöntem köpük skleroterapi yöntemidir. İlaç belli oranda hava ile karıştırılarak bir köpük oluşturulur. Bu amaçla iki enjektör ya da tıbbi otomatik köpük makinesi (Varixio®) kullanılabilir. Kliniğimizde köpük skleroterapi sırasında köpük oluşturmak için Varixio® tıbbi otomatik köpük makinesi kullanılmaktadır. Köpük skleroterapi özellikle orta büyüklükte mavi yeşil renkli varisler için kullanılır. İkinci yöntem ise sıvı skleroterapi yöntemidir. Skleroterapi amacıyla kullanılan ilaç zaten sıvı formda olduğu için enjektöre çekilip varislerin içerisine skleroterapi iğnesi ile enjekte edilmesidir. Her iki yöntemde de varis damarının içerisine uygun incelikte bir skleroterapi iğnesi ucu le girilerek gereken doz ve miktarda skleroterapi ilacı enjekte edilir. İlaç damar içerisine uygulandığında o bölgede kızarıklık ve hafif yanma hissi olur. Ancak çok ince iğne uçları ile uygulama yapıldığından işlem sırasında hissedeceğiniz ağrı son derece düşüktür, belki de sivrisinek ısırmasına benzetilebilir. Skleroterapi işlemi sırasında anestezi almanıza gerek yoktur. Yine de acı ve ağrı hissinizi azaltacak krem ya da soğutucu spreyler kullanılabilir.
Skleroterapi ile varis tedavisi seanslar şeklinde ve muayenehane ya da poliklinik ortamında yapılır. Her bir seans yaklaşık 25 – 30 dakika sürer. Bir sonraki seans için ne kadar beklenmesi gerektiğine karar verilirken hastanın tedavi edilen bölgelerdeki damar yapısı ve varis yoğunluğu dikkate alınır. Uygulama günü sabahı bacakların tıraş edilmemesi önerilir, ılık bir duş alabilirsiniz. Ancak bacaklarınıza nemlendirici krem de sürmeyiniz. Tedavi için gelirken beraberinizde bir şort ve varis çorabınızı getiriniz.
Skleroterapi sonrası iyileşme süreci hastalar için gayet konforludur. Birçok hasta aynı gün günlük rutin aktivitelerine dönebilir. Skleroterapi seansından hemen sonrası ayağa kalkıp yürüyebilirsiniz. Yürümek ve bacaklarınızı hareket ettirmek derin toplardamarlarınızda pıhtı oluşumunu önlemek açısından önemlidir. Skleroterapi seansı sonrası aynı günün gecesi eğer mümkünse varis çorabı giymeniz önerilir. Seanslar devam ettiği günler boyunca varis çorabı giymek hedeflenen estetik sonuçlara ulaşmaya yardımcı olur. Ayrıca skleroterapiye bağlı hafif derecede ağrı ve morluk gibi yakınmaları oldukça azaltır. Sıcak havalarda varis çorabı giymenin konforsuz olması ve güneş ışığının söz edilen etkisi nedenleriyle yaz aylarında skleroterapi yapılması hastalar tarafından kış ayları kadar çok tercih edilmemektedir. Bunun yanında, skleroterapi uygulanan bacağınızı uzun pantolon ya da etek ile güneş ışıklarından koruyabilirseniz yaz aylarında da skleroterapi yapılabilir. Ama deniz tatiline gideceğiniz bir dönemde skleroterapi yaptırmak tabii ki uygun olmayacaktır.
Skleroterapi sonrası morluk, bacaklarda işlem yapılan bölgelerde hafif derecede oluşabilir. Yaklaşık 1 hafta içinde o bölgenin doğal cilt rengine dönmesi beklenir. Skleroterapi sonrası işlem yapılan damarlarda sertlik oluşabilir. Bu durum, skleroterapi ilacının damar içinde pıhtı oluşmasına yol açması nedenli olabilir. Bu pıhtı, o damar boyunca hassasiyet, ele gelen sertlik ve ağrıya neden olabilir. Vücudun başka bir yerine pıhtı atması ve önemli bir sağlık sorununa yol açma olasılığı son derece düşüktür. Skleroterapi sonrası şişlik, işlem yapılan bacaklarda oluşabilir ve geçicidir. Bacakta lokal olarak ödem oluşabilir ancak baldırda diğer baldıra göre belirgin derecede kalınlık artışı, gerginlik ve şiddetli ağrı durumunda acilen doktora başvurmak gerekir. Bu durum son derece düşük bir olasılıktır. Skleroterapi sonrası ağrı hastalarda aynı gün ve gecesinde hafif derecede görülebilir. Bacakta işlem yapılan bölgede yanme hissi ve ağrı olursa hasta ağrı kesici alabilir ya da buz aküsünü bir havluya sararak o bölgeye uygulayabilir. Skleroterapi sonrası şiddetli ve günlük hayatı etkileyecek düzeyde ağrı oluşması beklenmez.
"Skleroterapi sonrası damarlar ne zaman kaybolur" sorusu hastaların en merak ettiği konuların başında gelmektedir. Skleroterapi ile varis tedavisi sonrası bacaklardaki kötü görüntüde belirgin derecede düzelme olması için yaklaşık 3- 4 ay süre geçmesi gerekir. İnce kılcal damar varislerinde 3 – 6 haftada silikleşme şeklinde değişme gözlenir. Orta büyüklükteki daha geniş varisler ise 3 – 4 ay içinde belirgin derecede azalır. Sonuç olarak skleroterapi ile varis tedavisinde deneyimli ve doğru teknik uygulayan bir doktor tarafından, sabırlı bir hastaya uygulandığında mükemmele yakın sonuçlar elde edilebilir. Estetik varis tedavisi (Estetik Fleboloji) alanında spesifik olarak çalışan başarılı doktorlara skleroterapi yaptıranların yorumları da bunu destekleyen yöndedir.
Skleroterapi için fiyat aralığı sağlık sigortanızın kapsamı doğrultusunda değişiklik gösterir. Varisli damarlarınız ağrı veya kronik şişlik gibi tıbbi sorunlara neden oluyorsa, sigortanız geri ödeme gerçekleştirebilir. Sadece kötü görüntü nedeniyle estetik amaçlı skleroterapi yaptırıyorsanız, sigorta şirketiniz büyük olasılıkla teminat sağlamayacaktır. Skleroterapi süreci ve skleroterapi fiyat bilgisi için bize ulaşabilirsiniz.